H I S T O R I A
Nie wiadomo dokładnie kto i kiedy zbudował krapkowicki zamek. Przyjmuje się, że powstał on w średniowieczu, jeszcze przed nadaniem osadzie praw miejskich, czyli przed rokiem 1294. Przypuszczalnie fundatorem był sam książę, choć miejscowa legenda przypisuje tutaj udział zakonu templariuszy, co brzmi niezwykle romantycznie, ale w rzeczy samej wydaje się raczej mało prawdopodobne. Nieznane są losy zamku i jego mieszkańców w początkach jego funkcjonowania, jednak czasy te najwyraźniej musiały być burzliwe, skoro współcześni pisali o pojawiającej się w jego komnatach białej damie.
Do 1532 roku warownia stanowiła własność piastowskich książąt opolsko-raciborskich, aby po śmierci ostatniego z linii rodu, Jana Dobrego, przejść w cesarskie ręce Ferdynanda I Habsburga. Ten wkrótce oddał ją w zastaw wraz z miastem Joachimowi Buchcie z Otmętu za kwotę 6,500 talarów, czyli pół darmo, co świadczyć mogło o determinacji Habsburga w zdobywaniu środków na spłatę długu zaciągniętego na poczet wyniszczającej wojny z Turcją. W 1582 roku cesarz Rudolf II Habsburg sprzedał Krapkowice Hansowi von Redern z Rozkochowa i od tej chwili zamek pełniąc teraz funkcję głównej siedziby rodu właściciela miasta zaczął odgrywać znacznie większą rolę. Von Redernowie w miejscu starej średniowiecznej budowli wznieśli nową, czteroskrzydłową, liczącą trzy kondygnacje i rozległy dziedziniec. Budowę zakończono w roku 1678, upamiętniając tę datę na bramie zamkowej.
Za panowania hrabiów von Redern wygodny, okazały gmach przeżywał okres swej największej świetności i stan ten trwał aż do 1722 roku, kiedy w wyniku gwałtownego pożaru spaliła się znaczna część zabudowy miasta, w tym zamek. Zniszczoną rezydencję wkrótce odbudowano, lecz przy tej odbudowie obniżono ją o jedno piętro. Wkrótce też zamek zmienił gospodarza, w sierpniu 1759 roku umarł bowiem ostatni męski potomek rodu, hrabia Henryk Adolf, pozostawiając majątek córce Henriettcie, która zmarła wkrótce potem w wieku dziewięciu lat. Spadek przypadł jej matce Renacie von Redern, a ta w 1775 sprzedała go za sumę 18,000 talarów Karolowi Wilhelmowi von Haugwitzowi.
Nowi właściciele na rodową siedzibę wybrali bliski Rogów Opolski, nie troszczyli się więc zbytnio o stan budowli, przeznaczając ją z czasem do celów gospodarczych i organizując w jej wnętrzach manufakturę sukienniczą oraz warsztaty tkackie. Do dewastacji komnat zamkowych przyczyniły się też wojny napoleońskie, a w szczególności decyzja o umieszczeniu w nich szpitala wojskowego dla żołnierzy francuskich oblegających w 1806 roku Kędzierzyn-Koźle. W latach 1834-45 w części pomieszczeń funkcjonowała szkoła, która działała tu również w okresie międzywojennym. Dużych zniszczeń doznał zabytek od wojsk sowieckich podczas walk zimą 1945 roku. Odbudowany w dwa lata później został zaadoptowany na potrzeby szkoły i w tym charakterze funkcjonuje do dzisiaj.
A R C H I T E K T U R A
Nie zachowały się opisy zamku średniowiecznego, łatwo można sobie wyobrazić natomiast, jaką formę i układ przestrzenny posiadała zbudowana na jego murach siedziba rodu von Redern, ponieważ do czasów nam współczesnych jej bryła nie uległa większym zmianom. Zamek ten przedstawiał się jako rozległe późnorenesansowe założenie o czterech prostych skrzydłach, z których każde posiadało wysoki parter i dwa piętra. Wjazd na regularny, otoczony krużgankami dziedziniec prowadził przez bramę utworzoną w kształcie tunelu przebijającego masyw budowli od strony zachodniej. Na tymże dziedzińcu zachowała się głęboka na ponad 30 metrów studnia, pochodząca przypuszczalnie jeszcze z okresu średniowiecznego. W sąsiedztwie gmachu ustawiono oranżerię z oszklonymi ścianami, połączoną bezpośrednio z cieplarnią oraz wyjściem do ogrodu i parku. W 2. połowie XVIII stulecia podczas odbudowy po zniszczeniach spowodowanych pożarem zamek utracił trzecią kondygnację, a w wieku XIX został pozbawiony niektórych cech stylowych, m.in. zamurowano arkady na piętrze, przekształcając dotychczasowe krużganki w korytarz.
S T A N - O B E C N Y
Zasadnicza, cztero skrzydłowa forma budowli przetrwała do czasów obecnych, pozbawiono jej jednak wielu charakterystycznych dla minionych okresów elementów dekoracyjnych. Z dawnego wystroju zachowały się arkadowe przejścia w części parterowej skrzydeł zamkowych na dziedzińcu, a we wnętrzach barokowe kinkiety w postaci tłustych aniołków zawieszonych nad kamiennymi schodami prowadzącymi do sali balowej, kilka bogato zdobionych pieców kaflowych, a także zabytkowa dębowa boazeria z pomieszczeniami kredensowymi w sali jadalnej. Budowla nie zachwyca urodą - ubrana w szarobure barwy jest taka...zwyczajna, lepiej przy tym prezentuje się od strony skarpy rzecznej, na której stoi. W zamku siedzibę ma Zespół Szkół Zawodowych. Zespół Szkół Zawodowych im. Piastów Opolskich w Krapkowicach ul. Zamkowa 5, 47-300 Krapkowice tel. (077) 466 13 38 szkola@zamek.krapkowice.pl
D O J A Z D
Zamek stoi we wschodniej części starej części miasta, przy ul. Zamkowej, nieopodal mostu na Odrze łączącego Krapkowice z Otmętem. Jadąc od tej strony jego przysadzista sylweta widoczna jest już z daleka. Do Krapkowic dojechać można PKS-em albo komunikacją miejską z Gogolina, gdzie zatrzymują się pociągi. Samochód parkujemy za zamkiem. http://www.zamkipolskie.com/
Comentários